Er zijn veel volkszegswijzen en misvattingen over varkens. In werkelijkheid zijn het slimme en schone dieren, die door in de modder te rollen zich alleen maar ontdoen van parasieten en zich koelen. Vrouwtjes zijn bovendien zorgzame en waakzame moeders. Een opvallend verschil met het wilde zwijn is de vorm van de staart, die meestal gekruld is. De grootte van huisvarkens varieert sterk. Het gewicht ligt tussen de 30 kg en 400 kg, de lichaamslengte varieert van 50 cm tot 250 cm, en de schofthoogte van 35 cm tot 90 cm. Het huisvarken wordt voornamelijk gefokt voor vlees. De meeste varkens overleven het eerste levensjaar daarom niet. Ze worden geslacht zodra ze het vastgestelde slachtgewicht hebben bereikt (meestal 80-120 kg). Na het bereiken van dit gewicht groeit het varken niet meer, maar wordt het alleen dikker.