W wieku przedszkolnym u dziecka następuje intensywny rozwój umiejętności, które będą miały kluczowe znaczenie dla przyszłych sukcesów w szkole i w życiu. W tym wieku dzieci są wyjątkowo otwarte na nowe informacje i umiejętności.
Rodzice często zadają sobie pytania: „Czy moje dziecko umie wystarczająco dużo? Czy jest gotowe do szkoły?”. O gotowości decyduje kilka ważnych umiejętności – przede wszystkim pisanie (zdolności grafomotoryczne), liczenie (pojęcia matematyczne) oraz umiejętność skupienia uwagi (koncentracja i uwaga). Opanowanie tych podstaw zwiększa pewność siebie dziecka i ułatwia mu start w pierwszej klasie.
Jak nauczyć dziecko pisać?
Zainteresowanie pisaniem pojawia się u dzieci indywidualnie, najczęściej jednak około czwartego–piątego roku życia. Naturalne jest, że dziecko zacznie interesować się wcześniej lub później. Ważne jest, aby to zainteresowanie w porę zauważyć i odpowiednio je wspierać. Kluczowym warunkiem skutecznego pisania jest prawidłowy rozwój małej motoryki oraz umiejętność koordynacji pracy ręki i oka. Można pomóc dzieciom poprzez zabawy, w których nawlekają koraliki, rysują i obrysowują proste kształty. Dziecko jest gotowe do nauki pisania, gdy samo zaczyna naśladować pismo, szkice lub proste kształty.
Możesz pomóc dziecku, kupując odpowiednie pomoce. Magnetyczne tablice do rysowania, tablice piaskowe do rysowania palcem, ergonomiczne kredki i trójkątne ołówki należą do najlepszych narzędzi wspierających rozwój prawidłowego chwytu i umiejętności motorycznych. Karty pracy z grafomotoryki pozwalają dzieciom stopniowo nabierać pewności ręki dzięki różnym kształtom i wzorom.
Wśród aktywności można uwzględnić także inne ćwiczenia motoryczne. Na przykład kreatywne działania plastyczne, takie jak rysowanie, malowanie czy lepienie z plasteliny. Wskazane są aktywności, które nie pozostawiają dzieci biernymi, lecz wymagają konkretnego zaangażowania rąk – klejenie, ugniatanie czy składanie papieru. Każda z tych czynności wzmacnia mięśnie ręki, rozwija małą motorykę, a przy tym sprawia dzieciom radość.
Kiedy zacząć uczyć liczenia?
Liczenie należy do ważnych elementów edukacji przedszkolnej. Dziecko, które rozumie podstawowe pojęcia matematyczne, takie jak liczby, porównywanie wielkości, ilości oraz klasyfikowanie przedmiotów, łatwiej rozpoczyna naukę w szkole. Umiejętności matematyczne wpływają na myślenie logiczne i analityczne, co z kolei wspiera ogólną zdolność rozwiązywania problemów.
Zacznij przedstawiać dziecku matematykę poprzez zwykłe, codzienne czynności. Liczba sztuk owoców, które bierze na przekąskę, ile kroków jest od drzwi do stołu, ile sztućców potrzeba na stole.
A co z czytaniem?
Dziecko, które jest gotowe rozpocząć naukę czytania, wykazuje kilka typowych oznak. Należą do nich m.in. zainteresowanie literkami, umiejętność skupienia się przez co najmniej 15–20 minut, rozpoznawanie niektórych liter lub dźwięków, zainteresowanie oglądaniem książek, umiejętność opowiedzenia prostego opowiadania na podstawie obrazków oraz okazywanie ciekawości wobec tekstu pisanego. Ważna jest także zdolność fonetycznego rozpoznawania przynajmniej części głosek.
Zapewnij dziecku dużo stymulacji językowej. Już od najmłodszych lat mu czytaj bajki, recytuj wierszyki, opowiadaj własnymi słowami historie, graj w gry słowne. Dzięki temu dziecko poszerzy słownictwo, rozwinie zdolności językowe, a jednocześnie zacznie postrzegać tekst pisany jako coś interesującego, wartego odkrywania.
Dzieci najlepiej uczą się poprzez zabawę. Zacznij od prostych aktywności , takich jak dopasowywanie liter lub obrazków na kartach, memory z literkami, używanie magnetycznych literek na lodówce, zabawa „na jaką głoskę zaczyna się słowo”, śpiewanie alfabetu czy rozwiązywanie zagadek.
Nie martw się jednak, jeśli twoje dziecko nie wykazuje zainteresowania czytaniem, pisaniem lub matematyką. Albo jeśli nie masz czasu, by rozwijać te zdolności wspólnie z dzieckiem. W pierwszej klasie zajmą się nimi w szkole nauczyciele. Ich zadaniem jest uczyć dzieci i ewentualne talenty rozwijać.